لوله اتصالات

اتصالات گالوانیزه فلزی چیست؟ اتصالات گالوانیزه فلزی، یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان، صنعت و کشاورزی هستند. این اتصالات دنده‌ای از آهن یا فولاد کم آلیاژ تشکیل شده و با یک لایه زینک (فلز روی) پوشش داده می‌شوند. فرآیند پوشش‌دهی با نام گالوانیزاسیون شناخته می‌شود و به منظور افزایش مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی در محیط‌های مرطوب و حاوی مواد خورنده انجام می‌گیرد. کاربرد اصلی این اتصالات رزوه‌ای در لوله‌کشی انتقال آب است.

• نحوه تولید و ساخت اتصالات گالوانیزه فلزی

در مرحله اول اتصالات گالوانیزه فلزی رزوه‌ای از لوله و شمش اولیه آهن و فولاد کم آلیاژ با استفاده از روش‌هایی چون ریخته‌گری، فورج، پرس و خم‌کاری تولید می‌شوند. سپس، برای ایجاد رزوه در اتصالات، فرآیند تراشکاری انجام می‌گیرد و محصول نهایی پس از این مرحله جهت پوشش‌دهی گالوانیزه آماده می‌شود.

در دومین مرحله در فرآیند گالوانیزه کردن، قطعات با لایه‌ای از آلیاژ روی (زینک) پوشش داده می‌شوند که این عمل مانع از زنگ‌زدگی و خوردگی در زمان‌های طولانی و در تماس با رطوبت می‌شود. گالوانیزاسیون به دو شیوه انجام می‌گیرد که تفاوت آن‌ها در کیفیت و هزینه نهایی است:

روش گرم: در این روش، محصول پس از تولید در حمام حاوی روی مذاب قرار می‌گیرد و تمام سطح آن با فلز زینک پوشش داده می‌شود. این روش ضخامت لایه گالوانیزه را یکنواخت و افزایش می‌دهد، اما هزینه تولید بالاتری دارد. محصول حاصل از این روش تولید، مناسب برای اجرا در محیط های با رطوبت بالا پیشنهاد شده است.

روش سرد: در این متد، زینک به‌صورت اسپری بر روی اتصال اعمال می‌شود و این منجر به پوشش‌ دهی ناقص قطعه می‌شود و عمر آن را کاهش می‌دهد. محصول حاصل از این روش تولید مناسب برای اجرا در محیط های با رطوبت پایین و خشک پیشنهاد شده است و قیمت بسیار پایینی نسبت به روش گرم دارد.

نکته: استفاده از پوشش گرم برای مناطق مرطوب و محیط‌های مانند گلخانه مناسب است، در حالی که پوشش سرد برای مناطق خشک و کاربردهای رایج به دلیل صرفه‌جویی اقتصادی پیشنهاد می‌شود. این اتصالات دنده‌ای تنها برای لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب شرب سرد و گرم استفاده می‌شوند و برای نصب در تاسیسات گاز مجاز نیستند.

در مرحله سوم اتصالات گالوانیزه شده با پوششی از مواد نفتی آغشته شده و آماده بسته بندی می شوند، این پوشش از چربی برای جلوگیری از زنگ زدگی محصولات در طول بارگیری و ارسال در حجم بالا شده و تاثیری در کیفیت نهایی نداشته، صرفا برای ایمنی حمل و نقل انجام می شود.

• مزایا و معایب و کاربرد اتصالات گالوانیزه فلزی

مزایا اتصال فلزی گالوانیزه:

• مقاومت در برابر فشار و ضربه نسبت به مدل‌های پلیمری
• نصب آسان در موارد تعمیراتی به سایز کوچک
• قیمت مناسب و در دسترس بودن
• عدم نیاز به تجهیزات تخصصی

معایب اتصال فلزی گالوانیزه:

• در طولانی مدت ممکن است دچار رسوب‌گیری شوند
• نیاز به نگهداری و رسوب‌زدایی در درازمدت دارد
• نصب در سایزهای بزرگ مشکل‌تر است
• در سایزهای بزرگ، وزن بالایی دارند
• عدم انعطاف‌پذیری در لوله‌کشی

کاربرد اتصالات گالوانیزه فلزی:

به دلیل ویژگی‌های خاص خود، این محصولات در انواع سیستم‌های لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب مصرفی، شرب سرد و گرم، سیستم‌های گرمایشی ساختمان، صنعت و کشاورزی کاربرد دارند. بیشترین استفاده آن‌ها در لوله کشی سیستم آتش‌نشانی، محیط‌های صنعتی، لوله‌کشی کمپرسور باد و تعمیرات جزئی تاسیسات می‌باشد و بالاترین مزیت آن فراوانی، موجودی و دردسترس بودن محصول در کل کشور است.

• نامگذاری و سایز بندی اتصالات گالوانیزه فلزی

سایزبندی اتصالات گالوانیزه در لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب به دو صورت اینچ و نمره در بازار ایران انجام می‌شود. سایزهای 1/2 تا 2 اینچ (نمره 2 تا 6) برای مصارف ساختمانی و سایزهای 2 الی 4 اینچ (نمره 6 الی 10) برای مصارف کشاورزی، آتش‌نشانی و انشعابات اصلی آب همچنین سایزهای بزرگ‌تر برای صنایع خاص استفاده می‌شوند.

نامگذاری اتصالات دنده‌ای بر اساس شکل ظاهری، تعداد خروجی و نوع رزوه متفاوت است. اتصالات دارای رزوه توپیچ مانند (بوشن و سه‌راهی)، رزوه روپیچ مانند (مغزی)، هر دو نوع رزوه مانند (زانو چپقی) و اتصالات تبدیلی از یک سایز به سایز دیگر و همچنین انواع مهره ماسوره و درپوش دسته‌بندی می‌شوند.

• نکات مهم در نصب و اجرای لوله کشی با اتصالات گالوانیزه فلزی:

در مرحله اول سایز و نوع اتصالات گالوانیزه فلزی مورد نظر را انتخاب و یک به یک رزوه و دنده هر اتصال را چک که خوردگی و زدگی نداشته و کلیت اتصال سالم و بدون زنگ زدگی باشد. اگر لوله کشی سایز کوچک مثل 1/2 اینچ جهت اجرای عمومی دارید از نوار تفلون سفید و اگر در سایز های میانی مانند 1 اینچ برای اجرای پمپ و منبع آب است از نوار تفلون صورتی و در صورتی که لوله کشی سایز بزرگ مانند 2 اینچ دارید از مخلوط خمیر و کنف استفاده کنید.

نوار تفلون را به صورت ساعت گرد به دور دنده روپیچ اتصال با کشش یکنواخت بین 10 الی 15 دور پیچ دهید (بسته به سایز و جنس نوار تفلون آببندی) و سپس اتصال را در دهانه انشعاب مورد نظر به صورت ساعت گرد تا جایی که توان بازو هست پیچ داده و بعد از آن چند دور کم با آچار بپیچانید. توجه کنید که فشار بیش از حد به رزوه های توپبچ یا روپیچ باعث ترک یا هرز شدن اتصال می شود.

پس از اتمام لوله کشی و تست سیستم توسط فشار مورد نیاز و اطمینان از نبود هر گونه لیک و نشتی در تاسیسات، اتصالات گالوانیزه فلزی را با پوشش های مناسب پرایمری یا نواری برای نگهداری طولانی مدت و عایق نمودن سرما و گرما محافظت کرده تا دچار پوسیدگی و خوردگی در طولانی مدت نشوند.

• سوالات متداول در مورد اجرای اتصالات گالوانیزه فلزی

ابزار مورد نیاز برای اجرای اتصالات گالوانیزه فلزی دنده‌ای چیست؟ برای نصب اتصالات گالوانیزه فلزی رزوه‌ای به ابزار خاصی احتیاج ندارید، تنها یک آچار فرانسه و نوار تفلون برای آب‌بندی کافی است.

نوع نوار تفلونی مناسب برای اتصالات گالوانیزه چیست؟ در لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب، از نوار تفلون سفید برای سایزهای کوچک و مصارف عمومی خانگی مانند 1/2 اینچ و از نوار تفلون صورتی خمیری برای سایزهای بزرگتر مثل 1.1/2 اینچ جهت لوله کشی تاسیسات آتشنشانی استفاده نمایید. در سایز های بزرگتر می توان از مخلوط خمیر و کنف لوله کشی استفاده کرد.

استفاده از اتصالات گالوانیزه برای لوله‌کشی گاز مجاز است؟ خیر، به علت واکنش فلز روی با گاز خانگی به هیچ وجه نمی‌توان از اتصالات گالوانیزه برای لوله‌کشی گاز استفاده کرد. برای این منظور بهتر است از اتصالات سیاه رزوه‌ای یا جوشی مانسمان و درزدار بهره ببرید.

می‌توان از اتصالات گالوانیزه در لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان استفاده کرد؟ اتصالات گالوانیزه می‌توانند به عنوان اجزای تعمیراتی یا تکمیل‌کننده در لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان به کار روند، اما استفاده از آن‌ها به عنوان سیستم اصلی توصیه نمی‌شود، زیرا نصبشان بسیار دشوار و زمان بر است. ترجیح در استفاده از لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن یا لوله اتصالات پنج لایه است و اتصالات گالوانیزه به عنوان تکمیل کننده استفاده شود.

اجرای این محصول در فضای باز امکان پذیر است؟ لوله‌کشی گالوانیزه می‌تواند در محیط‌های باز انجام شود، این نوع لوله‌کشی به خاطر مقاومتش در برابر فشار و ضربه از مزیت‌های خوبی برخوردار است، اما اگر نیاز به نصب در مکان‌های بسته و مرطوب دارید، حتماً از پوشش‌های حفاظتی نظیر رنگ و نوار پرایمر استفاده کنید.

برای تهیه اتصالات گالوانیزه فلزی با قیمت مناسب و کیفیت بالا می‌توانید به فروشگاه آنلاین سپهر پایپ اینجا کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره و پاسخ به سوالات بیشتر، با سپهر پایپ تماس بگیرید:

09120420562 / 09120420564

لوله اتصالات پلیکا U-PVC که مخفف "پلی ونیل کلراید سخت شده" هستند، یکی از انواع محصولات مورد استفاده در تاسیسات مکانیکی و الکتریکی به شمار می‌روند. این لوله‌ و اتصالات از پلیمر PVC (پی وی سی) ساخته می‌شوند و به خاطر ویژگی‌های منحصر به فرد خود، در سیستم‌های لوله‌کشی آب، فاضلاب، تهویه و برق کاربرد دارند. به دلیل وزن سبک، قیمت مناسب، دسترسی آسان و عمر طولانی، این محصولات به یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای لوله‌کشی در پروژه‌های ساختمانی، صنعتی و کشاورزی تبدیل شده‌اند.

• کلیات لوله اتصالات پلیکا U-PVC چیست؟

لوله‌ اتصالات پلیکا U-PVC کاربردهای گسترده‌ای در سیستم‌های لوله‌کشی آب، فاضلاب، سیستم تهویه مطبوع و برق به همراه تاسیسات مکانیکی و الکتریکی در ساختمان‌ها، صنایع و کشاورزی دارند.

لوله اتصالات پلیکا U-PVC که به طور خاص از جنس PVC ساخته می‌شوند، در واقع اولین بار توسط شرکتی به نام پلیکا در ایران تولید شدند. به همین دلیل، این نام به عنوان نام عمومی این محصولات برای لوله‌ و اتصالات پی وی سی فاضلاب خاکستری رنگ شناخته شد و عموم مردم به این محصولات "پلیکا" می‌گویند.

ترکیب ماده اولیه از پلیمر PVC (پلی ونیل کلراید) به همراه حدود ۲۰ درصد فیلر معدنی (مانند کربنات کلسیم)، رنگدانه، رزین و پایدارکننده‌ها به تولید U-PVC پی ونیل کلراید سخت (سلب) منجر می‌شود. این محصول، ماده اولیه‌ای برای تولید انواع مختلفی از محصولات شامل در و پنجره‌های پی وی سی، لوله اتصالات پلیکا U-PVC به شمار می‌آید.

تفاوت عمده بین PVC و U-PVC در ترکیب فیلر معدنی و مکمل‌های مختلف با پلیمر پی وی سی است که به ساخت یک ماده جدید برای تولیدات صنعتی مختلف منجر می‌شود. درصد ترکیب PVC، فیلر معدنی و رزین‌ها بر اساس نوع محصول نهایی متفاوت است.

بر اساس استانداردهای ایران، لوله اتصالات پلیکا U-PVC در رنگ‌های مختلفی از سفید تا مشکی (از جمله خاکستری و طوسی) تولید می‌شوند. با اضافه‌کردن رنگدانه‌ای کمتر از یک درصد به ماده اولیه (که به طور معمول از پتروشیمی‌ها سفید و متمایل به کرم است)، رنگ نهایی محصول حاصل می‌شود. به علاوه، تفاوت رنگ به هیچ عنوان بر کیفیت تاثیر نمی‌گذارد و گاهی لوله‌ اتصالات به رنگ‌های زرد و نارنجی نیز تولید می‌شوند.

• انواع لوله اتصالات پلیکا U-PVC مصارف و سایزبندی

لوله‌ اتصالات پلیکا U-PVC کاربردهای گسترده‌ای در سیستم‌های لوله‌کشی آب، فاضلاب، سیستم تهویه مطبوع و برق به همراه تاسیسات مکانیکی و الکتریکی در ساختمان‌ها، صنایع و کشاورزی دارند. این لوله‌ اتصالات پی وی سی بر اساس وزن و ضخامت به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:

لوله و اتصالات سبک (ضعیف): برای لوله‌کشی تاسیسات الکتریکی برق (محافظت از سیم و کابل‌های برق و مخابرات) و سیستم تهویه مطبوع (انواع ونت و هواکش) مناسب‌اند که در آن‌ها هیچ فشاری اضافی بر لوله‌کشی و سیستم تاسیسات وارد نمی‌شود و لوله‌کشی تنها وظیفه حفاظت را بر عهده دارد.

اتصالات ضغیف از انواع بوشن کوپلینگ، زانو برقی عصایی و سه راهی برق برای تاسیسات الکتریکی و بوشن، زانویی و سه راهی های 45 درجه و 90 درجه مساوی و تبدیلی، برای ونت و هواکش تشکیل شده است.

لوله و اتصالات نیمه‌قوی (وزن متوسط): برای لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی فاضلاب، دفع آب باران و همچنین لوله‌کشی تاسیسات الکتریکی برق فشار قوی (محافظت از سیم و کابل برق و مخابرات فشار قوی) مناسب‌اند که به‌صورت دفنی و تحت فشار نصب می‌شوند. این نوع لوله‌اتصالات برای تاسیسات مکانیکی و الکتریکی با فشار و بار متوسط طراحی شده‌اند.

اتصالات نیمه قوی از انواع بوشن کوپلینگ، تبدیل، زانویی و سه راهی های 45 درجه و 90 درجه مساوی و تبدیلی برای لوله کشی فاضلاب تشکیل شده است.

لوله و اتصالات قوی (سنگین): به‌طور معمول برای لوله‌کشی آب شرب و تحت فشار در رایزرهای اصلی (سایز بزرگ) در ساختمان‌های بلند، تاسیسات استخر، و موتورخانه‌های صنعتی و کشاورزی استفاده می‌شوند. تفاوت اصلی این نوع محصولات علاوه بر وزن و ضخامت، استفاده از رزین‌های پایه معدنی مانند روی و منیزیم به جای سرب در فرآیند تولید است که باعث می‌شود برای مصارف آب و بهداشت ایمن باشد.

نکته: ابعاد، وزن و اندازه های سه جدول بالا به صورت اسمی و میانگین است که کارخانجات مختلف بر حسب نیاز مشتری و استاندارد های مختص خود آن را تغییر میدهند.

لوله‌های پی‌ وی‌ سی در بازار ایران معمولاً در شاخه‌های 6 متری (گاهی نوع قوی آن در شاخه‌های 4 یا 5 متری) تولید و عرضه می‌شوند. سایز بندی محصولات لوله اتصالات پلیکا U-PVC از 20 تا 40 میلیمتر برای تاسیسات الکتریکی و مخابراتی، از 40 تا 63 میلیمتر برای لوله‌کشی آب تحت فشار و از 63 تا 160 میلیمتر برای فاضلاب است. در موارد خاص و صنعتی یا بین شهری این سایز ممکن است تا 500 میلیمتر و بیشتر هم تولید گردد.

لوله اتصالات پلیکا U-PVC در دو نوع چسبی و پوش فیت قابل اجرا هستند. نوع چسبی بیشترین سهم بازار را دارد و از نظر هزینه و دسترسی مناسب‌تر است. نوع پوش فیت به‌صورت بست و با فشاری با اورینگ برای آب بندی اجرا می‌شود که این روش هزینه بیشتری دارد اما سریع‌تر انجام می‌شود. (شکل و سایز بندی محصولات در دو نوع چسبی و پوش فیت متفاوت است.)

• مزایا و معایب لوله اتصالات پلیکا U-PVC

مزایا لوله و اتصالات پی وی سی:

• قیمت مناسب به دلیل تولید انبوه پی وی سی و فرآوری محصول نهایی در ایران.
• مقاوم در برابر خوردگی ناشی از انواع اسیدها و بازها و سایر مواد شیمیایی.
• خاصیت ضد حریق و عدم قابلیت اشتعال.
• غیر هادی در زمینه الکتریسیته و حرارت.
• دارای وزن سبک و انعطاف‌پذیر.

معایب لوله و اتصالات پی وی سی:

• شکنندگی در ابعاد بزرگ.
• مشکلات حمل و نقل به دلیل طول 6 متری لوله‌ها.
• عدم رعایت برخی استانداردهای ابعادی در بعضی برندها به دلیل فرسودگی ماشین‌آلات، که می‌تواند منجر به تولید محصولات با ابعاد غیر استاندارد شود.

نکته: برخی تولیدکنندگان با افزودن گرافیک و طراحی‌های مختلف به لوله اتصالات پلیکا U-PVC ادعای تولید لوله‌های بی‌صدا دارند، که این ادعا نادرست است. برای کاهش صدا در سیستم‌های لوله‌کشی، باید از پوشش‌های عایق خاص یا لوله‌های سه لایه (که یک لایه فوم در وسط دارند) استفاده شود، که این روش مقرون به صرفه نیست و تنها در موارد خاص مانند مراکز درمانی توصیه می‌شود.

• استاندارد های ملی ایران برای انواع لوله اتصالات پلیکا U-PVC

استاندارد های ملی ایران برای لوله اتصالات پلیکا U-PVC بسته به مصرف و نوع آن در لوله کشی های پی وی سی تاسیسات مختلف آب رسانی، برقی، فاضلابی، کشاورزی، صنعتی و بین شهری متفاوت است.

استاندارد لوله اتصالات U-PVC برقی ISIRI 11215-21 لوله کشی تاسیسات الکتریکی محافظ سیم و کابل برق و مخابرات.

استاندارد لوله اتصالات U-PVC ناودانی ISIRI 12142-1 لوله اتصالات جهت سیستم های لوله کشی آب باران و ناودانی.

استاندارد لوله اتصالات U-PVC فاضلاب شهری ISIRI 9118-1 لوله اتصالات جهت سیستم های فاضلاب شهری.

استاندارد لوله اتصالات U-PVC فاضلاب ساختمانی ISIRI 9119-1 لوله اتصالات جهت تاسیسات فاضلاب ساختمانی و خانگی.

استاندارد لوله U-PVC آبرسانی ISIRI 13361-2 تاسیسات مکانیکی لوله کشی آب شرب و مصرفی تحت فشار. (لوله ها)

استاندارد اتصالات U-PVC آبرسانی ISIRI 13361-3 تاسیسات مکانیکی لوله کشی آب شرب و مصرفی تحت فشار. (اتصالات)

• نکات فنی و اصول اجرایی لوله کشی تاسیسات مکانیکی و الکتریکی آب، فاضلاب و برق با لوله اتصالات پلیکا U-PVC پی وی سی

لوله‌های اتصالات پی وی سی به‌عنوان رایج‌ترین نوع لوله‌ها در سیستم‌های آب، فاضلاب و برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. نصب و اجرای این لوله‌ها به رعایت اصول و نکات خاصی نیاز دارد. در این مقاله، به آموزش نصب و اتصال لوله‌های U-PVC و نیز رفع مشکلات ممکن می‌پردازیم.

از مهم‌ترین اصول لوله‌کشی آب ساختمان می‌توان به تعیین محل مناسب، مشخص کردن اتصالات، نوع عملکرد سیستم لوله‌کشی و توجه به قطر لوله‌ها اشاره کرد. لوله‌های پی وی سی با روش‌های مختلفی همچون چسبی، جوشی و اورینگی به یکدیگر متصل می‌شوند که این امر کار با آن‌ها را آسان‌تر می‌کند.

برای نصب لوله اتصالات پلیکا U-PVC، تعیین مسیر و نقشه دقیق سیستم لوله‌کشی ضروری است، چرا که در یک ساختمان علاوه بر لوله‌کشی، تأسیسات دیگری نیز باید اجرا شود و از هرگونه تداخل باید جلوگیری شود. پس از تهیه نقشه، لوله‌ها باید با ابعاد مناسب برش داده شوند. این برش‌ها باید به‌گونه‌ای صورت گیرد که اتصال لوله‌ها به‌خوبی انجام شود.

در مرحله بعد، لوله‌های برش داده شده باید از لحاظ ظاهری چک شوند تا از سلامت آن‌ها اطمینان حاصل شود. پس از آن، با استفاده از اتصالات و لوازمی مانند چسب، می‌توان اقدام به نصب نمود. در مرحله نهایی نیز باید سیستم لوله‌کشی مورد بررسی قرار گیرد و هرگونه ایراد برطرف شده و قبل از انجام کارهایی مانند ملات‌ریزی و کاشی‌کاری، تست و تأیید شود.

روش‌های نصب لوله‌های پی وی سی

نصب و اتصال لوله‌های پلیکا می‌تواند به دو روش مختلف صورت گیرد که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

اتصال چسبی: اتصال چسبی از رایج‌ترین روش‌های اتصال لوله‌های پلیکا محسوب می‌شود. این روش زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که لوله‌ها به‌صورت افقی به یکدیگر متصل شوند. در این روش، از چسب‌های مخصوص استفاده می‌شود. این چسب باعث ایجاد جوش سرد بین دو لوله می‌شود. برای نصب لوله‌های پلیکا U-PVC به نکات زیر توجه نمایید:

• اندازه و ابعاد لوله‌ها را مشخص کنید و آن‌ها را برش دهید.
• قسمت‌های برش‌خورده را با سوهان صاف کرده و از هرگونه ضایعات پاک کنید.
• جداره خارجی لوله‌ها را با سمباده زبر کنید تا چسب به خوبی بچسبد.
• جداره خارجی لوله را به چسب مخصوص پی وی سی آغشته کنید.
• لوله را به‌گونه‌ای در فیتینگ جاگذاری کنید که کاملاً محکم شود.
• چسب‌های اضافی را از روی سطح لوله پاک کنید.

اتصال اورینگی (پوش فیت): این روش جدیدی برای اتصال لوله‌های پی وی سی است که در آن از اورینگ‌های لاستیکی در داخل قسمت کوپله شده استفاده می‌شود. اتصال اورینگی بیشتر در شبکه‌های فاضلاب کاربرد دارد و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. از مهم‌ترین مزایای این روش می‌توان به انعطاف‌پذیری بالا، تعمیرات آسان و سرعت اجرا اشاره کرد.

نکات مهم در نصب و اتصال لوله‌های پلیکا U-PVC

هرچند لوله‌های پی وی سی مزایای زیادی دارند، اما استفاده از آن‌ها نیاز به دقت و توجه دارد. نکات زیر در این زمینه حائز اهمیت است:

• دو سر لوله نباید به دیوار یا نقاط کور متصل شود.
• محل نصب باید فضای کافی برای انبساط و انقباض لوله داشته باشد.
• برای مهار لوله‌ها از گیره‌های مخصوص استفاده شود.
• در شرایط دمایی متفاوت، باید از عایق مناسب استفاده کنید.
• میزان انبساط لوله‌های پلیکا بیشتر از لوله‌های مسی و فولادی است.

لوله اتصالات پی وی سی طیف وسیعی از تاسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمانی، صنعتی و کشاورزی را تشکیل میدهند، که در اینجا کلیات لوله کشی در مقررات ملی ساختمان مباحث 13، 14 و 16 ارایه شده است:

مقررات ملی ساختمان مبحث سیزدهم ویرایش سوم 1395، طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمانها

مقررات ملی ساختمان مبحث چهاردهم ویرایش سوم 1396،  تاسیسات مکانیکی

مقررات ملی ساختمان مبحث شانزدهم ویرایش چهارم 1396،  تاسیسات بهداشتی

• سوالات متداول در خصوص اجرا، نصب و نگهداری از لوله اتصالات پلیکا U-PVC و برقی

میزان کیفیت و رنگ محصول: آیا کیفیت لوله اتصالات پلیکا U-PVC در رنگ‌های مختلف مانند سفید و طوسی متفاوت است؟ خیر، ماده اولیه PVC معمولاً رنگی سفید مایل به کرم دارد و طبق استانداردهای ایران، رنگ‌های مجاز از سفید تا مشکی متغیر است. در مواردی، برخی محصولات ممکن است به رنگ زرد یا نارنجی نیز تولید شوند. این رنگ‌ها با افزودن رنگدانه‌ها در زمان تولید ایجاد می‌شوند.

ترکیب لوله اتصالات پلیکا U-PVC: آیا تمام لوله اتصالات پلیکا U-PVC از مواد اولیه PVC پی وی سی ساخته می‌شوند؟ خیر، ماده اولیه PVC (پلی ونیل کلراید) با افزودن ترکیباتی مانند فیلر، استابلایزر، رنگدانه، و روان‌کننده‌ها در دماهای مشخص به U-PVC سخت تبدیل می‌شود که ماده‌ای مناسب برای صنایع مختلف از جمله تولید لوله اتصالات تاسیسات مکانیکی و الکتریکی آب، فاضلاب، ناودانی و محافظ سیم و کابل برق است.

نوع اجرای اتصالات فاضلابی: اجرا با لوله‌های چسبی بهتر است یا پوش فیت؟ نوع و اندازه لوله‌ها در سیستم‌های چسبی ارزان‌تر و در دسترس‌تر بوده و در مقابل، نوع پوش فیت گران‌تر و سریع‌تر نصب می‌شود. انتخاب روش مناسب به بودجه و زمان پروژه بستگی دارد و در پروژه‌های بلند مرتبه می‌توان از هر دو روش به صورت ترکیبی برای بهینه‌سازی هزینه و زمان استفاده کرد.

تفاوت لوله‌های فاضلابی سایلنت و معمولی: تفاوت لوله‌های فاضلابی بی‌صدا (سایلنت) و معمولی چیست؟ با نصب صحیح و استفاده از اتصالات مناسب و عایق های صوتی می‌توان صدای سیالات آب و فاضلاب را به میزان قابل توجهی کاهش داد. همچنین استفاده از اتصالات سه لایه (با لایه میانی فومی) نیز موثر است، هرچند که هزینه بیشتری دارد. اما به طور معمول لوله اتصالات پلیکا موجود در بازار از نوع ساده و بعضا برخی تولیدکنندگان با افزودن گرافیک و طراحی‌های مختلف به لوله اتصالات پلیکا U-PVC ادعای تولید لوله‌های بی‌صدا دارند، که این ادعا کاملا نادرست است.

استفاده از لوله اتصالات پلیکا U-PVC در فضای باز: آیا می‌توان لوله اتصالات پلیکا U-PVC را در فضای باز نصب کرد؟ خیر، این نوع محصولات به اشعه UV نور خورشید حساس هستند و ممکن است با گذشت زمان ترک بخورند یا پوسیده شوند. اما برای نصب ونت هواکش در پشت بام، می‌توان از پوشش‌های ضد UV استفاده کرد.

مقایسه لوله‌های پلیکا و لایه‌های مختلف: برای لوله‌کشی استخر یا رایزرهای بزرگ ساختمان، لوله اتصالات پلیکا U-PVC فشار قوی بهتر است یا تک لایه یا پنج لایه؟ از لحاظ کیفیت، هر سه نوع در استانداردهای تولید کارایی مشابهی دارند، ولی تفاوت اصلی در هزینه و سهولت نصب آنهاست. لوله‌های تک لایه ارزان‌تر اما نصب آنها دشوارتر است، در حالی که U-PVC فشار قوی از نظر قیمت و زمان متوسط و پنج لایه گران‌تر اما ساده‌تر در نصب است.

برای آشنایی بیشتر با لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن اینجا و لوله اتصالات پنج لایه اینجا کلیک کنید.

تفاوت لوله‌های خم سرد و گرم برقی: تفاوت بین لوله‌های خم سرد و گرم چیست؟ این اصطلاحات به تفاوت در روش خم کردن لوله‌ها اشاره دارد. خم سرد به لوله‌هایی گفته می‌شود که در دمای محیط قابلیت خم شدن دارند و خم گرم به لوله‌هایی اطلاق می‌شود که تنها با حرارت و شعله می‌توان آنها را خم کرد. کیفیت نهایی لوله‌ها به نسبت مواد اولیه و میزان فیلر موجود در آنها بستگی دارد. نکته قابل توجه اینکه این اصطلاحات مرجع علمی نداشته و تعیین کیفیت عامه بازاری است که در استاندارد های ذکر شده ملی و بین المللی وجود خارجی ندارد.

هر چه ماده PVC بیشتر (80 درصد در کیفیت استاندارد) لوله انعطاف پذیر تر و هرچه میزان فیلر بیشتر شود لوله شکننده تر است. بعضا دیده شده که افرادی تشخیص کیفیت را از ظاهر براق و رنگ سفید لوله قضاوت می کنند که این یک امر اشتباه است. تشخیص کیفیت لوله برقی نوع خم سرد و گرم از ظاهر و رنگ لوله امکان پذیر نیست.

نکته دیگر آن که برای تولید ارزانتر و استفاده بیشتر از فیلر های معدنی، با ترکیب مکمل و رزین های جدید میتوان لوله های نشکن تولید کرد و فقط با انجام تست های آزمایشگاهی کیفیت محصول قابل تشخیص است

نوع چسب مناسب برای لوله‌کشی: برای نصب لوله اتصالات پلیکا U-PVC از چه نوع چسبی باید استفاده کرد؟ سه نوع چسب مناسب وجود دارد: چسب پی وی سی فشار ضعیف برای لوله‌کشی تاسیسات الکتریکی، چسب فشار قوی برای تاسیسات فاضلاب، و چسب‌های دو جزئی برای لوله‌کشی آب تحت فشار. همچنین، استفاده از کلینر قبل از چسباندن برای تمیز کردن سطوح توصیه می‌شود.

برای خرید لوله اتصالات پلیکا U-PVC با استاندارد و قیمت مناسب، از فروشگاه سپهر پایپ اینجا کلیک کنید.

برای مشاوره و پاسخ به سوالات بیشتر، با ما تماس بگیرید:

09120420562 / 09120420564

لوله اتصالات پنج لایه به عنوان یکی از انتخاب‌های محبوب در لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب در ساختمان‌ها و صنایع مختلف شناخته می‌شود. این لوله‌ها برای مصارف آب شرب، آب گرم و سرد و همچنین سیستم‌های گرمایشی استفاده می‌شوند. ساختار آن‌ها متشکل از پنج لایه است که شامل دو لایه پلی‌اتیلن به صورت پکس PEX یا پرت PERT، دو لایه چسب و یک لایه آلومینیوم می‌باشد. اتصالات این لوله‌ها نیز از فلز برنج و به روش‌های مختلفی از جمله کوپلی پرسی و کلمپی ساخته می‌شوند.

• انواع لوله اتصالات پنج لایه

لوله پنج لایه یک نوع لوله مرکب است که از پنج لایه مختلف ساخته شده: دو لایه از پلیمر پلی‌اتیلن، دو لایه چسب و یک لایه میانی از آلومینیوم. لایه‌های داخلی و خارجی این لوله از پلیمر پلی‌اتیلن تشکیل شده‌اند، در حالی که لایه میانی آلومینیومی به عنوان یک تقویت‌کننده عمل می‌کند. لایه‌های چسب نیز به منظور ایجاد اتصال محکم بین پلیمر و آلومینیوم به کار می‌روند. این ساختار چندلایه، عملکرد مکانیکی و انعطاف‌پذیری بالایی را به لوله پنج لایه ارائه می‌دهد.

پلیمرهای استفاده شده در این لوله‌ها غالباً از نوع PE-X یا PE-RT (پکس یا پرت) هستند که دارای مقاومت بالایی در برابر فشار، دما، خوردگی شیمیایی و سرما هستند. از نظر بهداشت نیز، این لوله‌ها به خاطر عدم واکنش‌پذیری و چسبندگی با مایعات و همچنین سطح داخلی صاف، گزینه‌ای مناسب برای سیستم‌های لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب آشامیدنی، مصرفی و گرمایش محسوب می‌شوند. به علاوه، به دلیل ظاهر مرتب و انعطاف‌پذیری بالا، این لوله‌ها در پروژه‌هایی که لوله‌کشی به صورت روکار و تعمیراتی انجام می‌شود، به کار می‌روند.

لوله‌ اتصالات پنج لایه بر اساس نوع مواد پلیمری و آلیاژ فلزی که در ساخت آن‌ها به کار رفته و نحوه اجرا به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در اینجا به بررسی دو نوع متداول از لوله‌ها می‌پردازیم. برای اتصال لوله‌های پنج لایه، معمولاً از سه نوع اتصال اصلی شامل کوپلی پرسی و کلمپی استفاده می‌شود. هر یک از این تکنیک‌ها دارای ساختار و کاربرد مخصوص به خود هستند که در ادامه به‌طور جداگانه توضیح داده خواهند شد. لازم به ذکر است که تمام این اتصالات از جنس فلز برنج ساخته شده‌اند.

لوله پنج لایه با پلیمر PEX-AL-PEX: این لوله دارای لایه‌های داخلی و خارجی از جنس پلی اتیلن PEX (پلی اتیلن مشبک با پیوند عرضی و طولی) و یک لایه میانی از آلومینیوم است. این ترکیب از طریق طراحی خاص خود، مقاومت بالایی در برابر فشار، حرارت و تغییر شکل از خود نشان می‌دهد. ویژگی برجسته این نوع لوله، قابلیت برگشت به شکل اولیه پس از عملکرد حرارتی یا فشاری است که آن را با تحمل دمایی تا 90 درجه سانتی‌گراد برای سیستم‌های گرمایش از کف و رادیاتور و تأسیسات آب گرم بسیار مناسب می‌سازد.

توجه: نوع دیگری از لوله های پکس به صورت محدود (تولید کم) در ایران وجود دارد که فقط از تک لایه تشکیل شده و   PEX-a نام دارد که از تمامی مزیت های لوله پنج لایه بهره داشته و در عین حال تمامی معایب آن را هم جبران می کند که در مقالات دیگر به آن اشاره شده است. این نوع لوله بیشتر در سیستم گرمایش از کف کاربرد بسیار دارد.

لوله پنج لایه از جنس PERT-AL-PERT: در این نوع لوله، لایه‌های داخلی و خارجی از پلی اتیلن PERT (پلی اتیلن با پیوند فقط طولی) و لایه میانی از آلومینیوم تشکیل شده است. این محصول مخصوص لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب سرد و گرم شرب و مصرفی طراحی شده و برای انواع سیستم‌های گرمایشی مناسب نیست. این مدل لوله تحمل دما تا 70 درجه سانتی‌گراد دارد و در حالی که نسبت به نوع PEX مقاومت حرارتی کمتری دارد، انعطاف‌پذیری بالاتری نیز ارائه می‌دهد.

اتصالات کوپلی: این نوع اتصال لوله اتصالات پنج لایه شامل اجزای اصلی از جنس برنج، اورینگ آب‌بندی و حلقه‌ای برای مهار لوله می‌باشد. در بسیاری از موارد، سطح این اتصال با لایه‌ای از نیکل پوشش داده می‌شود تا مقاومت بیشتری در برابر اکسیداسیون و خوردگی به وجود آورد. اتصالات کوپلی به صورت مکانیکی و به شیوه‌ای پیچی و مهره ای بدون نیاز به ابزار خاص نصب می‌شوند و قابلیت باز کردن و تعویض دارند، مانند رابط روپیچ کوپلی. این ویژگی‌ها آنها را برای پروژه‌هایی که احتمال تغییر در آینده دارند، مناسب می‌سازد. این نوع اتصال معمولاً در تعمیرات و لوله‌کشی روی کار به کار می‌رود.

اتصالات پرسی: در این روش لوله اتصالات پنج لایه، اتصال با استفاده از دستگاه پرس و حلقه‌ی فلزی مخصوص به صورت دائمی روی لوله فشرده می‌شود. اتصالات پرسی پس از پرس شدن غیرقابل باز شدن هستند و اتصال ایمن و آب‌بندی شده‌ای را تشکیل می‌دهند. این اتصالات معمولاً در پروژه‌هایی با حجم بالا و نیاز به ایمنی و پایداری بیشتر، مثل زانو دیواری پرسی، به کار می‌روند. سرعت نصب بالاتر و هزینه کمتر نسبت به انواع پیچی از مزایای آنهاست.

اتصالات کلمپی: اتصالات کلمپی نوعی دیگر از اتصالات مکانیکی هستند که با استفاده از پیچ و مهره و حلقه‌های فشاری عمل می‌کنند. مزیت اصلی این نوع اتصال سهولت در نصب و جداسازی است. همچنین به دلیل استحکام نسبی و عدم نیاز به ابزار خاص، در بسیاری از پروژه‌های مسکونی و صنعتی یا بازسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع اتصال در لوله اتصالات پنج لایه برای سیستم‌های ساختمانی و صنعتی با فشار آب بالا یا سایزهای بزرگ‌تر از 32 میلی‌متر (رایزرهای اصلی و موتورخانه) پیشنهاد می‌شود.

• کاربرد لوله اتصالات پنج لایه

لوله‌ اتصالات پنج لایه به خاطر خصوصیات ویژه‌ای مانند مقاومت در برابر حرارت، توان تحمل فشار بالا و انعطاف‌پذیری، در بخش‌های مختلف سیستم‌های لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب شرب، مصرفی سرد و گرم و گرمایش به کار گرفته می‌شوند. موارد استفاده رایج این لوله‌ و اتصالات شامل موارد زیر است:

1. تأسیسات آبرسانی: در بسیاری از پروژه‌های تاسیسات مکانیکی آب ساختمانی و صنعتی، از لوله‌ اتصالات پنج لایه برای انتقال آب سرد و گرم بهره‌برداری می‌شود. ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر خوردگی و رسوب‌گذاری و سهولت در اجرا باعث می‌شود که این لوله‌ها گزینه‌ای مناسب برای سیستم‌های آبرسانی داخلی باشند.
2. سیستم گرمایش از کف: یکی از کاربردهای اصلی لوله‌ اتصالات پنج لایه، نصب در سیستم‌های گرمایش از کف است. توانایی تحمل دماهای بالا و انعطاف‌پذیری مطلوب، نصب آسان آن‌ها در سطوح کف را ممکن می‌سازد. (این مزیت به ویژه برای لوله‌های نوع پکس PEX صدق می‌کند.)
3. سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی مرکزی: در سیستم‌های تهویه مطبوع، رادیاتورهای دیواری یا فن‌کویل‌ها، این لوله‌ها برای توزیع آب گرم و سرد به کار می‌روند.

• مزایا و معایب لوله اتصالات پنج لایه

مزایا لوله و اتصال پنج لایه:

• مقاومت حرارتی بالا (قابل تحمل دما تا 90 درجه سانتیگراد به صورت مداوم برای نوع پکس)
• عمر مفید طولانی (تقریباً 50 سال) در صورت اجرا صحیح و نگهداری استاندارد
• سبک، انعطاف‌پذیر و حمل آسان (به علت بسته بندی به صورت حلقه ای)
• مقاوم در برابر خوردگی و رسوب‌گیری با نفوذپذیری کم اکسیژن
• انبساط طولی بسیار کم
• نصب آسان و اجرای سریع

معایب لوله و اتصال پنج لایه:

• حساسیت به نور UV (نباید به‌طور مستقیم در معرض نور خورشید قرار گیرد مگر با پوشش‌های مناسب)
• غیرقابل بازیافت به دلیل استفاده از متریال متفاوت در هر لایه
• عدم دسترسی به تمامی اقلام (تولید محدود در کشور)
• نیاز به ابزار ویژه برای نصب (دستگاه پرس)
• هزینه نسبتاً بالا

• استانداردهای ملی ایران برای لوله اتصالات پنج لایه

استاندارد ملی ایران برای لوله اتصالات پنج لایه جهت لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان و صنعت در دو بخش لوله و اتصال به شرح زیر است:

استاندارد لوله پنج لایه ISIRI 12753-2 سامانه های لوله گذاری لوله های چند لایه برای تاسیسات آب سرد و گرم داخل ساختمان (لوله ها)

استاندارد اتصالات پنج لایه ISIRI 12753-3 سیستم لوله های چند لایه برای لوله کشی آب سرد و گرم داخل ساختمان (اتصالات)

• نکات فنی و نحوه اجرای لوله کشی لوله اتصالات پنج لایه

مرحله اول برش لوله پنج لایه: برای اجرای لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان با لوله اتصالات پنج لایه در ابتدا، لوله‌های پنج لایه بر اساس نیاز از رول‌های مختلف برش داده می‌شوند. لوله‌های با سایز ۱۶ تا ۳۲ میلی‌متر با قیچی مخصوص و سایزهای ۴۰، ۵۰ و ۶۳ میلی‌متر با استفاده از دستگاه لوله‌بر برش می‌یابند.

مرحله دوم خم کردن لوله پنج لایه: به خاطر انعطاف‌پذیری بالای لوله‌های پنج لایه، خم کردن آن‌ها به آسانی امکان‌پذیر است. بسته به اندازه و قطر، سه شیوه متفاوت برای خم کردن استفاده می‌شود: لوله‌های کوچک با قرار دادن شصت‌ها در وسط لوله خم می‌شوند، برای لوله‌های متوسط از فنر استفاده می‌شود و لوله‌های ۱۶ تا ۳۲ میلی‌متر با دستگاه خم‌کن خم می‌شوند.

مرحله سوم کالیبراسیون لوله پنج لایه: کالیبراسیون برای ایجاد اتصال صحیح بین لوله و اتصالات ضروری است و به دو دلیل انجام می‌شود: 1. تغییر شکل دهانه پس از برش، با کالیبراسیون به حالت اولیه برمی‌گردد. 2. ایجاد شرایط مناسب برای ورود اورینگ‌ها با ایجاد پخ ۴۵ درجه در دهانه لوله. ابزار کالیبراسیون بر اساس سایز لوله انتخاب می‌شود. ابتدا ابزار را درون لوله وارد می‌کنند و خلاف عقربه‌های ساعت می‌چرخانند تا شکل دایره‌ای در درون لوله ایجاد گردد. همچنین با تیغه ابزار، پخ ۴۵ درجه ایجاد می‌شود. پس از اتمام، تیغه بدون چرخش خارج می‌شود.

انتخاب نوع اتصالات لوله پنج لایه:

نکات اجرایی با اتصالات کوپلی: برای اتصال با اتصالات کوپلی، ابتدا مهره را وارد لوله کرده و کالیبر می‌کنیم. سپس حلقه برنجی را وارد کرده و باید دقت کرد که فشار بیشتری به آن وارد نشود تا از شکستگی و نشتی جلوگیری شود. در انتها، پس از وارد کردن اتصال در لوله، مهره را با آچار مناسب می‌بندیم تا آب‌بندی انجام شود.

نکات اجرایی با اتصالات پرسی: چون ماسوره و اتصال یکپارچه است، آب‌بندی با استفاده از دو اورینگ روی ماسوره پس از پرس کردن انجام می‌شود. این حرکت با دستگاه پرس برقی یا مکانیکی انجام میشود.

نکات اجرایی با اتصالات کلمپی: در اتصال دنده‌ای، ابتدا مهره روی حلقه قرار می‌گیرد و پس از کالیبر کردن، حلقه ماسوره به داخل لوله فرو می‌رود. سپس حلقه تک اورینگ به پخ ۴۵ درجه وارد می‌شود. آب‌بندی در این نوع اتصال با اعمال نیرو بر آچار انجام می‌شود و بعد از بستن مهره، حلقه روی لوله ثابت می‌ماند و آب‌بندی نهایی می‌شود.

• مقررات ملی ساختمان در خصوص اجرای لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان

جهت نصب و اجرای لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان با لوله اتصالات پنج لایه به صورت کوپلی و پرسی دو مبحث 14 و 16 مقررات ملی ساختمان مرجع اصلی است.

مقررات ملی ساختمان مبحث چهاردهم ویرایش سوم 1396،  تاسیسات مکانیکی

مقررات ملی ساختمان مبحث شانزدهم ویرایش چهارم 1396،  تاسیسات بهداشتی

• سوالات متداول در رابطه با اجرا و نگهداری از لوله اتصالات پنج لایه

سیستم گرمایش: آیا لوله‌ اتصالات پنج لایه برای لوله کشی انتقال آب گرم تاسیسات سیستم گرمایش ساختمان مناسب هستند؟ نوع PEX این قابلیت را دارد زیرا تا دمای 90 درجه را تحمل می‌کند، اما نوع PERT برای این کار مناسب نیست و تنها تا دمای 70 درجه کاربرد دارد و محدود به استفاده‌های مصرفی از آب گرم است.

تفاوت‌های PEX و PERT در لوله اتصالات پنج لایه چیست؟ اصلی‌ترین تفاوت آنها در قابلیت تحمل دمای بالاتر و میزان انعطاف‌پذیری است. لوله PERT تحمل دما تا 70 درجه سانتی‌گراد دارد انعطاف‌پذیری بالاتری ارائه می‌دهد، در حالی که نوع PEX  مقاومت حرارتی تا 90 درجه سانتی‌گراد دارد و مناسب تاسیسات سیستم گرمایش از کف و رادیاتور است.

تفاوت لوله اتصالات پنج لایه و تک لایه پلی پروپیلن: کدام یک از لوله‌ اتصالات، تک لایه یا پنج لایه بهتر هستند؟ لوله‌ اتصالات تک لایه پلی پروپیلن سفید و سبز به دلیل هزینه کمتر و در دسترس بودن، گزینه مناسبی به نظر می‌رسند. از سوی دیگر، لوله‌ اتصالات پنج لایه با قیمت بالاتر و سهولت و آسانی در اجرا و نصب همراه هستند. به طور کلی، در شرایطی که هر دو بدون نقص باشند، مناسب برای لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب سرد و گرم هستند. انتخاب بین آنها بستگی به بودجه و زمان دارد؛ لوله اتصالات تک لایه با هزینه کمتر ولی زمان‌بر در نصب و لوله اتصالات پنج لایه با هزینه بالاتر و نصب سریع‌تر.

آیا می‌توان از لوله‌ اتصالات تک لایه و پنج لایه به صورت همزمان برای لوله‌کشی تاسیسات مکانیکی آب استفاده کرد؟ بله، در پروژه‌های بزرگ ساختمانی یا صنعتی می‌توان از هر دو نوع به منظور بهینه‌سازی هزینه‌ها و سرعت در اجرا بهره برد. به عنوان مثال، در یک ساختمان 30 واحدی، رایزرها و انشعابات اصلی (اندازه 32 تا 63) را می‌توان از لوله اتصالات تک لایه برای صرفه‌جویی و انشعابات فرعی در هر واحد (اندازه 16 تا 25) را از لوله اتصالات پنج لایه برای تسریع و سهولت در روند کار استفاده کرد.

برای آشنایی بیشتر با لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن سفید و سبز اینجا کلیک کنید.

آیا اتصالات پنج لایه زنگ می زند و دچار اکسیداسیون می شود؟ در شرایط استاندارد خیر اما مشکل از آنجایی است که به علت گران بودن فلز برنج و رقابت زیاد بین تولید کنندگان گاها دیده شده که اکثر تولید کنندگان برای کم کردن هزینه ها از فلز اولیه برنج با خلوص پایینتر و ناخالصی بیشتر استفاده می کنند پس در شرایط با رطوبت محیطی بالا امکان زنگ زدگی وجود دارد و پیشنهاد می شود در محیط های مرطوب مانند گلخانه ها از لوله اتصالات تک لایه استفاده شود.

توجه: نوع دیگری از لوله های پکس به صورت محدود (تولید کم) در ایران وجود دارد که فقط از تک لایه تشکیل شده و PEX-a نام دارد که از تمامی مزیت های لوله پنج لایه بهره داشته و در عین حال تمامی معایب آن را هم جبران می کند که در مقالات دیگر به آن اشاره شده است. این نوع لوله بیشتر در سیستم گرمایش از کف کاربرد بسیار دارد.

اجرای لوله اتصالات پنج لایه: ابزارهای لازم برای اجرای لوله‌ اتصالات پنج لایه چه چیزهایی هستند؟ به ابزارهای ضروری شامل متر برای اندازه گیری میزان برش لوله، برقو یا کالیبراسیون (کالیپر) برای آماده سازی لوله برای اتصال آب بند، قیچی لوله، دستگاه پرس برای پرس اتصالات پرسی و آچار فرانسه برای اتصالات کوپلی نیاز دارید.

تفاوت لوله کشی با دو نوع کوپلی پرسی در چیست؟ تفاوت در این دو نوع اتصال در کاربرد، سرعت اجرا و هزینه آن است، اتصالات کوپلی ترجیحا برای لوله کشی تعمیراتی و جزیی مناسب است که نیاز به ابزار خاص نیست اما هزینه بیشتری دارد، اتصال پرسی برای پروژه های بزرگتر و لوله کشی وسیع تر مناسب است که به ابزار خاص (دستگاه پرس لوله به صورت دستی، برقی یا شارژی) نیاز است اما هزینه بسیار کمتری دارد.

آیا امکان نصب و استفاده از لوله اتصالات پنج لایه در محیط و فضای باز وجود دارد؟ خیر، مگر آنکه با پوشش و عایق مناسب جهت محافظت از نور UV خورشید انجام شود.

تفاوت لوله‌کشی انشعابی و کلکتوری در چیست؟ یکی از شاخص‌ترین مزایای لوله‌کشی کلکتوری، امکان کنترل مستقل جریان آب در هر نقطه مصرفی است. در مقابل، در سیستم لوله‌کشی انشعابی، تمامی لوله‌ها از شبکه اصلی منشعب می‌شوند و همه به کنتور متصل هستند. تنظیمات مربوط به آب سرد و گرم نیز در محل کنتور اصلی انجام می‌شود، در حالی که در لوله‌کشی کلکتوری، برای آب سرد و گرم، شیرهای کنترل به طور مجزا وجود دارد. نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که در صورت تمایل به بازسازی ساختمان، نیاز به هماهنگی با سایر واحدها نخواهید داشت.

برای خرید محصولات لوله‌ و اتصال پنج لایه با کیفیت، استاندارد و قیمت مناسب از فروشگاه سپهر پایپ، می‌توانید با کلیک بر روی اینجا اقدام کنید.
برای مشاوره بیشتر و پاسخ به سوالات، می‌توانید با فروشگاه سپهر پایپ به شماره‌های 09120420562 و 09120420564 تماس بگیرید.

• کلیات لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن

لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن به دلیل تولید انبوه مواد اولیه پلیمری از نوع پلی پروپیلن، ساده و کم‌هزینه بودن فرایند تولید، ضایعات کم و قابلیت بازیافت در صنایع مختلف، به یکی از پرفروش‌ترین محصولات در زمینه لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمانی، کشاورزی و صنعتی تبدیل شده است. این امر به دلیل رقابت شدید قیمتی میان کارخانه‌ها و دسترسی آسان به محصولات در سراسر کشور و همچنین تولید انبوه مواد اولیه داخلی می‌باشد.

مواد اولیه لوله و اتصالات تک لایه پلی پروپیلن، پلیمر پلی پروپیلن است که توسط پتروشیمی‌های داخلی نظیر نوید زرشیمی، رجال، مارون و... تولید و به بازار عرضه می‌شود. (برای اطلاعات بیشتر درباره پلیمر پلی پروپیلن، اینجا کلیک کنید). این نوع مواد اولیه به صورت دانه های گرانول شده بی رنگ است.

لوله‌های تک‌لایه در طول‌های چهار متری تولید می‌شوند و به‌طور معمول در بازار لوله و اتصالات ایران به‌صورت متری به فروش می‌رسند. اتصالات تک‌لایه شامل انواع مختلفی از جمله اتصال ساده مانند زانویی ساده، اتصال بستدار برای نصب روی کار مانند پل بستدار کوتاه، همچنین اتصالات فلزی مانند بوشن یکسر دنده و ترکیبی از تمام این گزینه‌ها مانند زانویی یکسر بوشن زوج نیز وجود دارند. شیرآلات جوشی از قبیل شیر فلکه کامل و متعلقات تکمیلی مانند بست، درپوش و صفحه نصب نیز عرضه می‌شود.

لوله فویل دار: نوع دیگری از لوله‌ و اتصالات تک‌ لایه پلی پروپیلن به‌ندرت تولید و به بازار عرضه می‌شود که دارای یک لایه روکش آلومینیوم فشرده شده بر روی لوله است و به آن لوله تک‌لایه فویل‌دار می‌گویند. این نوع لوله به‌منظور استفاده در لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب صنعتی، استخر و موتورخانه به صورت روی کار طراحی شده و لایه آلومینیوم برای حفاظت از آسیب‌های خارجی فیزیکی (مانند ضربه) در نظر گرفته شده است. گاهی اوقات برخی افراد این محصول را به‌نام لوله سه‌لایه به فروش می‌رسانند.

لوله سه‌لایه: نوعی دیگر از لوله پلی پروپیلن است که به اختصار با نام PP-RCT (کوپلیمر تصادفی پلی پروپیلن با ساختار کریستالی اصلاح شده) نام دارد که برای لوله سه لایه: دو لایه پلی پروپیلن و یک لایه الیاف کامپوزیت فایبرگلاس در وسط اشاره دارد و این ترکیب لوله مرکب تمامی معایب لوله تک لایه پلی پروپیلن PP-RC (پلی پروپیلن تصادفی کوپلیمر) مانند تحمل دما، انبساط طولی و شکست را جبران کرده است. (که در مقالات دیگر به آن اشاره شده است).

لوله پکس Pex: نوع دیگری از لوله های تک لایه به صورت محدود (تولید کم) در ایران وجود دارد که مواد پلی اتیلن مشبک تشکیل شده و   PEX-a نام دارد که از تمامی مزیت های لوله پنج لایه بهره داشته و در عین حال تمامی معایب آن را هم جبران می کند که در مقالات دیگر به آن اشاره شده است. این نوع لوله بیشتر در سیستم گرمایش از کف کاربرد بسیار دارد و با لوله تک لایه پلی پروپیلن کاملا متفاوت است.

• ویژگی های لوله و اتصالات تک لایه پلی پروپیلن

لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن با اندازه‌های مختلف شامل 20، 25، 32، 40، 50 و 63 میلیمتر به صورت عمده تولید می‌شوند. سایزهای 75 و 90 نیز گاهی برای کاربردهای خاص در دسترس هستند. این لوله‌ها به طور گسترده در سیستم‌های لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب در ساختمان‌ها، کشاورزی و صنایع، در اجرای استخرها و موتورخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در برخی موارد خاص و صنعتی، لوله‌هایی با قطر 110 و 125 میلیمتر نیز به کار می‌روند.

اندازه‌گذاری لوله‌ها و اتصالات تک لایه پلی پروپیلن به شرح زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

• سایزهای کوچک (20 و 25 میلیمتر): مناسب برای انشعابات مصرف‌کننده مانند روشویی، توالت، فلاشتانک و آب گرم‌کن و لوله کشی های عمومی و ساده است.
• سایزهای میانی (32 و 40 میلیمتر): مناسب برای رایزرها و انشعابات اصلی و منابع ذخیره آب در لوله کشی های مشاعات تاسیسات مکانیکی آب است.
• سایزهای بزرگ (50 و 63 میلیمتر): مناسب برای انشعابات اصلی ساختمان‌های بلند و منابع ذخیره حجیم و استخرها در لوله کشی تاسیسات مکانیکی مجتمع های مسکونی و ویلایی است.

سایزهای بزرگ‌تر از 63 میلیمتر عمدتاً در صنایع خاص و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

لوله و اتصالات تک لایه پلی پروپیلن از طریق جوش به یکدیگر متصل می‌شوند. برای اتصال به مصرف‌کننده‌ها (شیرآلات) یا سیستم‌های دیگر (پنج لایه)، از اتصالات فلزی (برنجی یا گالوانیزه) به صورت توپیچ، روپیچ یا ماسوره ای استفاده می‌شود.

• مزایا معایب و کاربرد اصلی لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن

کاربرد و کارایی: لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن به طور عمده در لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب شرب و دیگر مصارف آب سرد و گرم در ساختمان‌ها، صنایع و کشاورزی استفاده می‌شوند. این لوله‌ها همچنین در سیستم‌های آبیاری تحت فشار برای کشاورزی، صنعت و گلخانه‌ها به کار می‌روند و در سیستم‌های تهویه مطبوع، سرمایش و گرمایش نیز کاربرد دارند. علاوه بر این، صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی نیز از این نوع لوله‌ها بهره‌مند هستند.

مزایای لوله‌ و اتصال پلی پروپیلن:

• هزینه مناسب‌تر نسبت به لوله‌ها و اتصالات فلزی یا پلیمری پنج لایه، به دلیل تولید انبوه و دسترسی آسان در سراسر کشور.
• مقاومت بالای حرارتی (تا 85 درجه سانتی‌گراد به صورت مداوم).
• وزن سبک، انعطاف‌پذیری و عدم نفوذ اکسیژن.
• مقاوم در برابر خوردگی و رسوبات.
• عمر مفید طولانی (حدود 50 سال).

معایب لوله‌ و اتصال پلی پروپیلن:

• حساسیت به نور UV؛ باید از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید خودداری شده و در صورت نیاز، از پوشش‌ها و عایق‌های مخصوص استفاده گردد.
• ضریب انبساط طولی بالا در مقایسه با سایر محصولات همچون لوله‌ها و اتصالات فلزی یا پلیمری چند لایه.
• وجود محصولات غیر استاندارد و بی‌کیفیت، به علت آسانی تولید این نوع لوله‌ها.
• نیاز به تجهیزات خاص برای جوشکاری و اتصال لوله (دستگاه اتو جوش).

• استانداردهای ملی ایران برای لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن

استاندارد های ملی ایران برای لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن جهت لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب به شرح زیر می باشد:

استاندارد ملی ISIRI 6314-1 سیستم لوله کشی آب سرد، گرم و داغ پلی پروپیلن (اصول کلی).

استاندارد ملی ISIRI 6314-2 سیستم لوله کشی آب سرد، گرم و داغ پلی پروپیلن (لوله‌ها، ویژگی).

استاندارد ملی ISIRI 6314-3 سیستم لوله کشی آب سرد، گرم و داغ پلی پروپیلن (اتصالات، ویژگی).

• نکات فنی و نحوه اجرای لوله کشی لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن

برای اجـرای لولـه کشـی تاسیسات مکانیکی آب سـرد و گـرم بـا اسـتفاده از لولـه اتصالات تک لایه پلـی پروپیلن بایسـتی مـواردی را رعایت نمـود که در صـورت عـدم توجـه بـه آن مـوارد از کیفیت کارکاسـته می شـود. مهم ترین این موارد عبارتند از:

در ابتدا، لوله را به اندازه مورد نیاز برش دهید. از ابزارهای مناسبی مانند قیچی لوله یا دستگاه برش لوله استفاده کنید. مطمئن شوید که برش لوله صاف و دقیق است.قبل از اتصال لوله به اتصالات، لوله را با استفاده از یک پارچه پاک کنید و از هر گونه ذرات و آلودگی ها تمیز کنید. این کار می‌تواند از سطح لوله روغن و چربی را به دور بردارد و اتصال را بهتر کند.

از جوشـکاری و اسـتفاده از لولـه و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن بیضی شـکل ، معیوب ، ترک دار ، مسـتعمل بیـش از حد کثیـف، دارای رطوبت و یـا برش های نامناسـب جلوگیری شـود و از بـکار گیـری قالـب هـای جـوش غیـر اسـتاندارد، آلـوده و آسـیب دیده خـودداری کـرده و همچنین توجه بـه پوشـش تفلونی قالبهـا بـه صورت سـالم و کامـل الزامی می باشـد.

 قالبهـای جـوش را بـر روی دسـتگاه نسـبت بـه سـایز لولـه و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن مونتاژ کرده و دسـتگاه را روشـن کـرده و دمـای قالب ها را بـر روی 200 الی 300 سـانتی گراد تنظیـم نمـوده و بـا توجـه بـه درجـه حرارت محیـط محل کار و سـایز قالبهای جـوش مورد اسـتفاده بین 30-10 دقیقـه زمـان مـی برد کـه قالبها بـه گرمای الزم برای جوشـکاری برسـند.

قبل از جوشکاری حتما علامت گذاری لازم بر مبنای سایز لوله انجام گیرد و در زمان گرم کردن لوله و اتصال توسط اتو از پیچاندن لوله و اتصال پلی پرو پیلن به هنگام خارج نمودن از روی قالب جوش باید اجتناب کرد و هنگام اتصال دو محصول و جوش کاری از پیچاندن بیش از حد لوله و اتصال روی حم خودداری کنید.

بازبینی و آزمایش: پس از اتصال لوله و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن، مطمئن شوید که تمام اتصالات به درستی و صحیح وصل شده‌اند. بررسی کنید که آیا هیچ نشتی یا نقصی در اتصالات وجود ندارد. در صورت وجود هر گونه نشتی یا مشکل، اقدام به تنظیم یا تعمیر آنها نمایید.

جهت نصب و اجرای لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب ساختمان با لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن به صورت جوشی دو مبحث 14 و 16 مقررات ملی ساختمان مرجع اصلی است.

مقررات ملی ساختمان مبحث چهاردهم ویرایش سوم 1396،  تاسیسات مکانیکی

مقررات ملی ساختمان مبحث شانزدهم ویرایش چهارم 1396،  تاسیسات بهداشتی

• سوالات متداول درباره نصب، اجرا و نگهداری لوله اتصالات تک لایه پلی پروپیلن

تفاوت در نوع لوله اتصالات: تفاوت لوله پلی پروپیلن PP-RC و PP-RCT در چیست؟ این تفاوت‌ در تک لایه PPRC و سه لایه PPRCT است. لوله سه‌لایه پلی پرو پیلن با نام PP-RCT (کوپلیمر تصادفی پلی پرو پیلن با ساختار کریستالی اصلاح شده) دو لایه پلی پرو پیلن و یک لایه الیاف کامپوزیت فایبرگلاس در وسط اشاره دارد و این ترکیب لوله مرکب تمامی معایب لوله تک لایه پلی پرو پیلن PP-RC (پلی پروپیلن تصادفی کوپلیمر) مانند تحمل دما، انبساط طولی و شکست را جبران کرده است. 

آیا کیفیت لوله و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن در رنگ‌های سبز، سفید و طوسی متفاوت است؟ خیر، تمامی مواد پلی پرو پیلن بی‌رنگ هستند و با افزودن حدود یک درصد رنگ‌دانه (مستربچ)، رنگ محصول به سبز، سفید یا طوسی تغییر می‌کند بدون اینکه تأثیری بر کیفیت داشته باشد. تفاوت رنگ صرفا در نگاه و سلیقه مصرف کننده متفاوت است.

توجه: نوع دیگری از لوله های تک لایه به صورت محدود (تولید کم) در ایران وجود دارد که مواد پلی اتیلن مشبک تشکیل شده و   PEX-a نام دارد که از تمامی مزیت های لوله پنج لایه بهره داشته و در عین حال تمامی معایب آن را هم جبران می کند که در مقالات دیگر به آن اشاره شده است. این نوع لوله بیشتر در سیستم گرمایش از کف کاربرد بسیار دارد و با لوله تک لایه پلی پروپیلن کاملا متفاوت است.

نوع کاربرد و محدودیت استفاده: آیا لوله‌های تک لایه پلی پرو پیلن برای آب گرم مناسب هستند؟ بله، این لوله‌های PPRC تا دمای 85 درجه سانتی‌گراد قابلیت تحمل دارند و نوع سه لایه PPRCT تا 95 درجه سانتیگراد تحمل دارند.

آیا امکان نصب این لوله‌ و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن در فضای باز و در معرض نور خورشید وجود دارد؟ خیر، مگر اینکه از روکش و پرایمر های مناسب برای جلوگیری از آسیب فیزیکی و عایق مناسب برای جلوگیری از سرما و گرما استفاده شود. بهترین نوع لوله و اتصال در فضای باز نوع فویل دار است که لایه محافظتی برای آسیب های فیزیکی دارد.

آیا لوله و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن ممکن است جلبک بزنند؟ تنها در صورتی که در فضای باز و در معرض نور خورشید اجرا شوند. بسیاری از مصرف‌کنندگان به دلیل عدم پوشش مناسب و نصب نادرست در فضای باز با این مشکل مواجه شده‌اند. نکته: در صورتی که محصولات تکلایه با مواد اولیه مناسب، مکمل های مناسب و شرایط استاندارد تولید شوند به هیچ عنوان نور را از دیواره لوله عبور نداده و جلبک نمی زنند اما به توصیه پیشگیری از پوشش مناسب در فضای باز استفاده شود.

تفاوت لوله و اتصالات تک لایه و پنج لایه: کدام گزینه بهتر است؟ لوله‌ و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن یا پنج لایه؟ لوله‌های تک لایه به دلیل قیمت مناسب‌تر و در دسترس بودن، گزینه متفاوتی هستند، در حالی که لوله‌های چند لایه گران‌تر و با نصب راحت‌تری همراه هستند. در شرایط استاندارد، هر دو نوع برای لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب سرد و گرم مناسب‌اند و انتخاب میان آن‌ها بسته به بودجه و زمان اجرا دارد.

برای آشنایی بیشتر با لوله اتصالات پنج لایه اینجا کلیک کنید.

آیا می‌توان لوله‌های تک لایه و پنج لایه را به‌صورت همزمان و تلفیقی استفاده کرد؟ بله، برای پروژه‌های ساختمانی یا صنعتی بزرگ می‌توان از هر دو نوع لوله بهره جست. برای مثال، در یک ساختمان 30 واحدی، می‌توان رایزرها و انشعابات اصلی (سایز 32 تا 63) را از لوله و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن برای صرفه‌جویی قیمت و انشعابات فرعی (سایز 16 تا 25) را از لوله‌های چند لایه برای تسریع کار انتخاب کرد. می توان در قسمت های تعمیری و تکمیل لوله کشی از اتصالات گالوانیزه فلزی نیز استفاده کرد.

ضریب انبساط طولی در لوله های پلیمری چیست؟ لوله اتصال پروپیلن با اعمال سرما و گرما در طول سال دچار انقباض انبساط در طول لوله شده که این اثر بعد از گذشت یک دوره باعث کش آمدن لوله به طول ناچیز می شود که تاثیر آن زمانی است که سیستم تاسیسات محدودیت کش آمدن داشته و دچار شکست شود. پیشنهاد در این شرایط کاور کردن سیستم با عایق حرارتی و ایجاد خلاصی در سیستم برای انقباض و انبساط است.

نکته: انبساط طولی در لوله های پلی اتیلن بیشترین، در رتبه دوم پلی پرو پیلن، بعد از آن سیستم های چند لایه و در آخر که کمترین انبساط طولی را دارد لوله اتصالات فلزی است.

نکات فنی و اجرایی لوله و اتصالات تک لایه پلی پرو پیلن: تفاوت لوله‌کشی انشعابی و کلکتوری در چیست؟ یکی از شاخص‌ترین مزایای لوله‌کشی کلکتوری، امکان کنترل مستقل جریان آب در هر نقطه مصرفی است. در مقابل، در سیستم لوله‌کشی انشعابی، تمامی لوله‌ها از شبکه اصلی منشعب می‌شوند و همه به کنتور متصل هستند. تنظیمات مربوط به آب سرد و گرم نیز در محل کنتور اصلی انجام می‌شود، در حالی که در لوله‌کشی کلکتوری، برای آب سرد و گرم، شیرهای کنترل به طور مجزا وجود دارد. نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که در صورت تمایل به بازسازی ساختمان، نیاز به هماهنگی با سایر واحدها نخواهید داشت.

ابزارهای مورد نیاز برای اجرای لوله و اتصالات تکلایه پلی پرو پیلن در لوله کشی تاسیسات مکانیکی آب چیست؟ برای اجرای لوله کشی آب یا این محصول به متر برای اندازه گیری، قیچی لوله برای برش اندازه های مورد نیاز و اتو جوش لوله با لقمه های هم سایز لوله و اتصال نیاز دارید.

برای خرید لوله و اتصال تکلایه پلی پروپیلن و محصولات استاندارد، با کیفیت و قیمت مناسب، در فروشگاه سپهر پایپ اینجا کلیک کنید.

برای مشاوره و پاسخ به سوالات بیشتر در رابطه با لوله و اتصالات تکلایه پلی پروپیلن، با سپهر پایپ تماس بگیرید:

09120420562 / 09120420564

لوله اتصالات پلی اتیلن چیست؟ لوله اتصالات پلی اتیلن ساخته شده از مواد پلیمر پلی اتیلن PE به‌عنوان یکی از پرکاربردترین گزینه‌ها در سامانه‌های شبکه‌ آبرسانی، آبیاری، فاضلاب و گاز رسانی در تاسیسات کشاورزی صنعتی، شهری و بین شهری شناخته می‌شوند. این محصولات به دلیل وزن کم، انعطاف‌پذیری، مقاومت شیمیایی، تولید و بازیافت ساده و قیمت مناسب جایگزینی جدی و بهتر برای لوله اتصالات فلزی شده‌اند. در ادامه با ساختار، انواع، مزایا، معایب و روش‌های نصب و نگهداری این سامانه‌ها به‌صورت کاربردی آشنا خواهید شد تا بتوانید انتخاب مناسب‌تری برای پروژه خود داشته باشید.

• لوله و اتصالات پلی اتیلن چیست؟

لوله و اتصالات پلی اتیلن از پلیمرهای اتیلن ساخته می‌شوند که در انواع لوله کشی تاسیسات کشاورزی، صنعتی، شهری و بین شهری مختلف برای انتقال مایعات و گازها به کار می‌روند. ترکیب‌های رایج گرید مواد اولیه در صنایع تولید لوله و اتصال شامل PE80 و PE100 هستند که بر اساس مقاومت مکانیکی، فشار کاری و کارایی محصول نهایی طبقه‌بندی می‌شوند. این محصولات به علت ساخت مواد اولیه داخلی توسط پتروشیمی ها مانند (شازند و جم) و سادگی صنعت تولید لوله و اتصالات و قیمت ارزان محصول نهایی یکی از پرکاربردترین گزینه‌های لوله کشی انواع تاسیسات در کشور است.

نکته: استاندارد لوله اتصالات پلی اتیلن در ایران، رنگ مشکی یا آبی بسته به نیاز مشتری است که این تفاوت رنگ تنها با افزودن رنگ دانه (مستربچ) به میزان کمتر از یک درصد به ماده اولیه پلی اتیلن PE است و این تفاوت رنگ هیچ تاثیری در کیفیت نهایی محصول ندارد.

• انواع لوله اتصال و کاربرد لوله اتصالات پلی اتیلن

لوله اتصالات پلی اتیلن PE در حوزه‌های متنوعی از جمله آب، فاضلاب و گاز کاربرد دارند:

• شبکه‌های انتقال گاز شهری: در کلاس‌های فشار مناسب (گرید پلی اتیلن سنگین PE100 برای انتقال گاز با استانداردهای خاص). بهترین گزینه برای انتقال گاز صنایع مختلف و بین شهری است.
• شبکه‌های توزیع و انتقال آب شرب و مصرفی تحت‌فشار: به‌خاطر مقاومت در برابر خوردگی و رسوب‌پذیری کم، انعطاف بالا، اجرای ساده، قیمت مناسب و دسترسی محصول در تمام کشور
• تاسیسات کشاورزی، آبیاری و ذخیره سازی آب به علت تعمیر، نصب و اجرای آسان و مقرون به صرفه
• کاربردهای صنعتی که نیاز به مقاومت شیمیایی دارند، مثل انتقال مواد شیمیایی رقیق.
• فاضلاب تحت فشار، زهکشی و آب باران تاسیسات سنگین و حجیم

انواع لوله‌های پلی اتیلن:

لوله‌ها بر اساس جنس گرید مواد اولیه پلی اتیلن (PE80 یا PE100)، کلاس حداکثر فشار کاری PN (6 بار، 8 بار، 10 بار، 12.5 بار، 16 بار) و نسبت قطر به ضخامت SDR و کاربرد نهایی طبقه‌بندی می‌شوند. انتخاب درست براساس نیاز فشار کاری، کاربرد و دمای محیطی اهمیت زیادی دارد. تفاوت این دو گرید PE80 و PE100 به شرح زیر است:

پلی اتیلن سنگین HDPE گرید PE80: معمولاً برای فشارهای پایین‌تر و کاربری‌های عمومی مانند کشاورزی و آبرسانی حجیم مناسب است. ویژگی ای لوله، نسبت قطر به ضخامت SDR کمتر به معنی اینکه در فشار ثابت برای مثال 10 بار وزن و ضخامت لوله بیشتر و قیمت آن ارزان تر است.

پلی اتیلن سنگین HDPE گرید PE100: دارای مقاومت مکانیکی بیشتر و مناسب برای شبکه‌های تحت فشار انتقال آب و گازرسانی کشاورزی، صنایع، شهری و بین شهری است. ویژگی این لوله نسبت قطر به ضخامت SDR بیشتر به معنی اینکه در فشار ثابت برای مثال 10 بار وزن و ضخامت لوله کمتر و قیمت آن گرانتر تر است.

نکته: دو جدول بالا به صورت حدودی برای درک بهتر مخاطب از تفاوت و نسبت سایز، وزن و ضخامت است و تولید کنندگان لوله اتصالات پلی اتیلن به نسبت سفارشات، نیاز مشتری، کاربرد و استاندارد های لازم محصولات مختص خود را تولید و عرضه می کنند. مزیت صنعت لوله اتصالات پلی اتیلن، تولید ساده و ارزان آن است که بر اساس نیاز مشتری و مصرف کننده نهایی بسیار منعطف است.

لوله پلی اتیلن کشاورزی: لوله های پلی اتیلن کشاورزی معمولا از مواد پلی اتیلن سبک LDPE و متوسط MDPE تولید شده و جهت مصارف آبیاری سطحی مانند (لوله قطره ای 16) در سایز های کوچک کاربرد دارند و نقش حیاتی در حفظ منابع آبی دارند، که از هدر رفت آب جلوگیری می کنند و انتقال کود و سموم کشاورزی را به شکل ایمن ممکن می سازند. این لوله ها همچنین بسیار ارزان قیمت و قابل جایگزین و بازیافت هستند.

لوله پلی اتیلن در سایزهای مختلف بسته بندی متفاوتی دارد: سایز های کوچک (قطره ای) مثل 16 و 20 میلیمتر در کلاف و حلقه های 100، 200 و 400 متری و سایز های میانی مانند 50 و 63 میلیمتر در کلاف های 20، 30 و 50 متری و سایز بزرگ مانند 160 میلیمتر در شاخه های 6 و 12 متری تولید، عرضه و ارسال شده اند.

لوله پلی اتیلن دوجداره کاروگیت: واژه «کاروگیت» به معنای «موج‌دار» یا «راه‌راه» است. وقتی از لوله کاروگیت صحبت می‌کنیم، به لوله‌ای اشاره داریم که سطح بیرونی آن به صورت موج‌دار طراحی شده است. این نوع لوله از جنس پلی اتیلن بوده و از ویژگی‌های آن می‌توان به ماندگاری بالا و وزن سبک اشاره کرد. لوله کاروگیت در برابر خوردگی و سایش بسیار مقاوم است و به همین دلیل، گزینه‌ای مناسب برای سیستم‌های لوله‌کشی فاضلاب زیرزمینی محسوب می‌شود. وزن کم و قابلیت جابه‌جایی آسان آن، نصب و اجرای این نوع لوله را نسبت به دیگر انواع آسان‌تر و مقرون به صرفه‌تر کرده است.

این نوع لوله اتصالات پلی اتیلن، بهترین گزینه برای سیستم‌های تخلیه گسترده و خطوط فاضلاب ثقلی زیرزمینی است. ویژگی منحصربه‌فرد آن، مقاومت مکانیکی، حرارتی و شیمیایی، لوله پلی اتیلن کاروگیت را برای ساخت سیستم‌های فاضلاب صنعتی و شهری کاملاً مناسب می‌سازد. این محصولات معمولاً به صورت دوجداره و از پلی اتیلن سنگین با چگالی بالا (HDPE) ساخته می‌شوند. جداره داخلی این لوله‌ها به منظور تسهیل جریان مایعات، سطحی صاف دارد، در حالی که جداره خارجی دارای شیارهای موازی در طول لوله است که انعطاف‌پذیری و افزایش «مقاومت حلقوی» را به ارمغان می‌آورد. این مقاومت حلقوی به فشاری که بر سطح خارجی لوله در حالت دفنی وارد می‌شود، مربوط است.

نکته جالب این است که از نظر استحکام، این لوله معادل لوله‌های بتنی است، اما وزن کمتری دارد، قیمت آن پایین‌تر است و برش‌کاری آن بسیار ساده‌تر می‌باشد. به دلیل کاربرد گسترده این لوله در انتقال فاضلاب، به آن «لوله فاضلابی» نیز گفته می‌شود. از نظر ظاهری، این لوله‌ها دارای جداره داخلی غالباً به رنگ آبی یا زرد و جداره خارجی شیارداری به رنگ مشکی هستند. قدرت مقاومت حلقوی بالای این لوله‌ها باعث می‌شود که بدون شکاف خم شوند. نصب و اجرای این محصول نسبت به سایر انواع لوله‌ها اقتصادی‌تر بوده و به خاطر مقاومت آن در برابر مواد شیمیایی، نیازی به رنگ‌آمیزی یا پوشش اضافی ندارد.

انواع اتصالات پلی اتیلن:

• جوش الکتروفیوژن برای ایجاد اتصالی یکنواخت و مهروموم شده در لوله کشی تاسیسات آب رسانی و گاز رسانی در سایز بزرگ، حساس و پر اهمیت صنایع، شهری و بین شهری
• اتصالات جوشی ساده برای لوله کشی تاسیسات تحت فشار انتقال آب و گاز سایز کوچک و متوسط
• جوش لب‌به‌لب برای لوله کشی لوله‌های بزرگ و اجرای خط‌های طولانی که حساس نبوده و تحت فشار نیستند، کاربردی است.
• کوپلینگ‌های پیچی مکانیکی برای مصارف عمومی و جزیی آب کشاورزی، مصرفی و ذخیره سازی
• اتصالات آبیاری کشاورزی که در سایز های کوچک و به صورت فشاری با لوله متصل می شوند

انتخاب روش اتصال لوله اتصالات پلی اتیلن بستگی به قطر لوله، ضخامت، متراژ حساسیت تاسیسات وکاربرد مصرف یا دسترسی به ابزار و شرایط مناسب دارد.

• مزایا و معایب لوله و اتصالات پلی اتیلن

مزیا لوله اتصالات پلی اتیلن:

• دوام، طول عمر بالا، و قابلیت بازیافت صرفه‌جویی در هزینه‌های تعمیر و نگهداری
• مقاومت در برابر خوردگی و رسوب‌گذاری، مواد شیمیایی، و عوامل محیطی
• مقاومت شیمیایی بالا در برابر انواع اسیدها و قلیاها (بسته به غلظت و دما).
• مقرون به صرفه به علت تولید انبوه و تامین مواد اولیه داخلی
• هزینه و قیمت بسیار کمتر نسبت به محصولات فلزی مشابه
• انعطاف‌پذیری و وزن کم نصبت به متراژ و تولید بالا در کشور

 معایب لوله اتصالات پلی اتیلن:

• محدودیت دمایی، دماهای بالا می‌تواند مقاومت مکانیکی را کاهش دهد؛ برای آب گرم یا سیالات داغ باید بررسی شود.
• حساسیت به برخی هیدروکربن‌ها و حلال‌ها، در محیط‌های صنعتی باید مقاومت مواد مورد ارزیابی قرار گیرد.
• حساسیت به نور UV خورشید که در فضای باز نیاز به افزودنی‌های ضد UV یا پوشش محافظ دارد.
• نگه‌داری ناصحیح یا نصب غلط جوش‌ها می‌تواند منجر به شکست زودهنگام شود.
• مقاومت پایین در برابر فرسایش هوا و انبساط حرارتی بالا
• تولید غیر مجاز و با کیفیت پایین بدلیل سادگی در تولید و قابل بازیافت بودن محصولات استفاده شده

• استانداردهای ملی ایران در رابطه با لوله اتصالات پلی اتیلن

لوله‌ اتصالات پلی اتیلن همانند انواع لوله‌ و اتصال دیگر می‌توانند با توجه به ویژگی‌ها و مشخصاتی که دارند از کاربردهای مختلفی برخوردار باشند و بر اساس نوع کاربری و کاربردی که دارند باید تحت استانداردهای ملی تولید شوند. استانداردهای متعددی برای این لوله‌ها وجود دارند اما تعدادی از آن‌ها از اهمیت و ارزش بیشتری برخوردارند که شامل موارد زیر هستند:

استاندارد ملی INSO 14427-1 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربردهای آبرسانی،فاضالب و زهکشی تحت فشار پلی اتیلن (PE)  قسمت 1: کلیات

استاندارد ملی INSO 14427-2 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربردهای آبرسانی، فاضالب و زهکشی تحت فشار پلی اتیلن (PE) قسمت 2: لوله ها

استاندارد ملی INSO 14427-3 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربردهای آبرسانی، فاضلاب و زهکشی تحت فشار پلی اتیلن (PE) قسمت ۳: اتصالات

استاندارد ملی INSO 14427-4 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربردهای آبرسانی، فاضلاب و زهکشی تحت فشار پلی اتیلن (PE) قسمت 4: شیرآلات

استاندارد ملی INSO 14427-5 سامانه‌ های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربردهای آبرسانی، فاضلاب و زهکشی تحت فشار  پلی اتیلن (PE) قسمت 5: کارایی سامانه

استاندارد ملی INSO 14427-7 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربردهای آبرسانی، فاضلاب و زهکشی تحت فشار  پلی اتیلن (PE) قسمت ۷: راهنمای ارزیابی انطباق

استاندارد ملی جهت لوله کشی تاسیسات آب کشاورزی با لوله اتصالات پلی اتیلن : استاندارد ملی INSO 7607 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربرد آبیاری، لوله های پلی اتیلن (PE): ویژگیها

استاندارد ملی جهت لوله کشی تاسیسات گاز رسانی صنایع، شهری و بین شهری با لوله اتصالات پلی اتیلن گازی: استاندارد ملی INSO 11233-1 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربرد گاز رسانی، لوله های پلی اتیلن (PE) قسمت 1: کلیات

استاندارد ملی INSO 11233-2 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربرد گاز رسانی، لوله های پلی اتیلن (PE) قسمت 2: لوله ها

استاندارد ملی INSO 11233-3 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربرد گاز رسانی، لوله های پلی اتیلن (PE) قسمت 3: اتصالات

استاندارد ملی INSO 11233-4 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربرد گاز رسانی، لوله های پلی اتیلن (PE) قسمت 4: شیرآلات

استاندارد ملی INSO 11233-5 سامانه های لوله گذاری پلاستیکی برای کاربرد گاز رسانی، لوله های پلی اتیلن (PE) قسمت 5: کارایی سامانه

نحوه اجرا، نصب و نگهداری از لوله اتصالات پلی اتیلن

مراحل اولیه اجرای لوله اتصالات پلی اتیلن:

• مطالعه طرح و تعیین کلاس فشار کاری PN و نسبت قطر به ضخامت SDR مناسب بر اساس لوله کشی تاسیسات، کاربرد، مصرف و دسترسی محصول
• تهیه لوله اتصالات پلی اتیلن دارای استاندر ملی ایران، بازرسی ظاهری پیش از نصب.
• حفاری با رعایت عرض و عمق بستر، استفاده از بست‌های نگهدارنده و بستر ماسه‌ای یکنواخت.
• اجرای اتصال لوله اتصالات پلی اتیلن با روش مناسب (الکتروفیوژن یا جوش یا پیچی) توسط مجری مجرب سپس انجام تست هیدرواستاتیک مطابق استاندارد. کنترل کیفیت مرحله‌ای و ثبت گزارش تست‌ها ضرورت دارد.

نکات ایمنی در نصب و اجرای لوله اتصالات پلی اتیلن:

• آموزش اپراتورهای جوش و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (عینک، دستکش مقاوم، کفش ایمنی).
• اطمینان از تهویه مناسب هنگام کار در گودال‌ها و جلوگیری از ورود گازهای مضر.
• استفاده از تجهیزات بالابر مناسب و جلوگیری از خمش‌های بیش از حد که منجر به ترک می‌شود.
• برنامه زمان‌بندی برای جلوگیری از نصب در دماهای بسیار پایین یا بالا که کیفیت جوش را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

نکات فنی در نگهداری از لوله اتصالات پلی اتیلن:

• بازدید دوره‌ای برای بررسی پوسیدگی اطراف بست‌ها، نقاط اتصالی و پوشش محافظ.
• پایش فشار و دما در نقاط حساس با نصب مانومتر و حسگرهای دوره‌ای.
• استفاده از روش‌های تست نشتی غیرمخرب (مثل تست صوتی یا تست فشار) برای تشخیص زودهنگام.
• در صورت آسیب موضعی، تعمیر با روش‌های تخصصی مثل استفاده از قلاف‌های تعمیری یا برش و نصب قطعه جدید.
• ثبت اطلاعات نگهداری و تاریخچه تعمیرات به تصمیم‌گیری‌های آتی کمک می‌کند.

برای نصب راه اندازی و اجرای لوله کشی تاسیسات گاز صنایع، شهری و بین شهری با لوله اتصالات پلی اتیلن جهت حفظ ایمنی و رعایت کلیه استاندارد ها از این دستورالعمل استفاده شود: دستورالعمل اجرای لوله اتصالات پلی اتیلن گازی

جمع‌بندی: لوله اتصالات پلی اتیلن گزینه‌ای اقتصادی، مقاوم و قابل‌ اعتماد برای انواع شبکه‌های آب آبرسانی و گاز رسانی است. با انتخاب محصول مناسب (PE80 با PE100)، کلاس فشار درست و اجرای استاندارد جوش و نگهداری منظم، می‌توان عمر مفید بالایی کسب کرد.

• سوالات متداول در مورد اجرای لوله اتصالات پلی اتیلن

آیا لوله اتصالات پلی اتیلن برای آب شرب امن است؟ بله اگر محصول دارای استانداردهای بهداشتی باشد.

آیا لوله اتصالات پلی اتیلن قابل بازیافت است؟ بله پلی اتیلن قابل بازیافت است اما بازیافت صنعتی باید مطابق مقررات انجام شود.

چگونه از نشتی در سیستم لوله کشی جلوگیری کنیم؟ با انتخاب نوع و روش مناسب اتصال ( جوش یا پیچی)، آموزش پرسنل و تست فشار پس از نصب. برای پروژه خود، ابتدا مشخصات عملکردی را تعیین کنید و سپس با مشورت تامین‌کننده نسبت به انتخاب کلاس و روش نصب اقدام کنید.

آیا از این محصول برای گاز کشی خانگی میتوان استفاده کرد؟ خیر، لوله پلی اتیلن گازی تنها در شرایط خاص و نوع تولید شده دارای استاندارد با نصاب ومجری های متخصص برای لوله کشی گاز صنایع، شهری و بین شهری مناسب است.

رنگ محصول تفاوتی در کیفیت و کارایی آن دارد؟ خیر، مواد پلی اتیلن ذاتا بی رنگ بوده و تنها با اضافه کردن درصد کمی رنگدانه در پروسه تولید محصول نهایی به رنگ مشکی یا آبی تولید می شوند که هیچ تاثیری در کیفیت ندارد. نکته قابل توجه آن که بعضی از پتروشیمی ها مواد پلی اتیلن را به صورت خودرنگ مشکی برای سهولت صنایع لوله اتصالات پلی اتیلن تولید می کنند.

برای دریافت مشاوره و پاسخ به سوالات بیشتر، با سپهر پایپ تماس بگیرید:

09120420562 / 09120420564